30 Dagen Bolivia

Enkele feiten:
- In Bolivia wonen 9 miljoen mensen en is ongeveer 4 keer groter dan Nederland
- ik heb geslapen op 16 verschillende plaatsen
- 80 minuten gevlogen
- 24 uur met de bus gereisd
- 21 uur met de jeep gereden
- en ben ik 28 keer uit eten geweest

Wat je ook meegemaakt moet hebben in 30 dagen:
- 25 dagen aan de diaree zijn
- 14 dagen niet (kunnen) douchen
- 17 dagen zwarte zand- en rooknagels hebben
- met 6 kilo kleren slechts 3 keer (kunnen) wassen
- na 2,5 week nog krabben aan al je 47 muggenbulten

Na twee maanden komen Robin en ik tot de ontdekking dat we nog kunnen fietsen. We willen een leuk tochtje maken over de Death Road. Een gevaarlijke weg waar veel doden zijn gevallen. Op de heenreis wordt het enthousiaste liedje ¨Everybody hurts¨ van R.E.M. gedraait. De tocht start op 4700 meter hoogte en dan is het een kwestie van keisnel dalen en een beetje klimmen. We beginnen op asfalt. Om te oefenen. Gaat lekker als het na 30 seconden keihard begint te hosen. Het zicht vermindert tot 5 meter. Lang leven de oranje hesjes. De weg is glad, ik moet mijn fiets maar vertrouwen. Lastig ook om te remmen als je handen verkleumd zijn van de kou. Gelukkig klaart het op als de echte death road begint. Een weg waar we 2 uur op afdalen. Een weg met
keien, stenen en (mul)zand. Een weg van gemiddeld 3 meter breed. Een weg met aan de linkerkant DIRECT een klif van gemiddeld 400 meter. En laat je nou net aan de linkerkant van de weg moeten rijden, om stijgend verkeer voor te laten gaan. Ik word gelanceerd over een steen en kom met mijn voorwiel aan de rechterkant van de weg terecht. Mijn
ketting vliegt er een keer af, mijn remmen trillen enigszins los en mijn banden worden vrijwel aan het eind toch nog maar even opgepompt. Met enige vaardigheden die ik heb opgedaan tijdens een mountainbiketocht in Nederland, lukt het me aardig. Handen losjes om het stuur, 2 vingers bij de remmen en de fiets het werk laten doen. En af en toe met een schuin oog naar die geweldige klif gluren. De omgeving is prachtig. Van dor en droog naar groen en vochtigwarm. We rijden door watervallen en riviertjes, komen huisjes tegen waarbij je je afvraagt waarom woon je hier. Ik plas in de meest viezen wc, of beter gezegd: emmer, tot nog toe. Zal je de details besparen.... We eindigen in een dierenopvangplaats, waar we ons welverdiende t-shirt en biertje krijgen. Terug met de bus over de death road zien we veel kruisjes. Van mensen die op het
eind, helaas, geen t-shirt hebben gekregen.

Met mezelf naar Oruro. Zonder anderen. Alleen. Best raar. Moeilijk om te beslissen waar ik wil eten, wat ik ga doen. Kom terecht in een pizzaria. Raak in gesprek met de eigenaresse en bedienden. Nou merk ik dat het super leuk is om Spaans te kunnen praten. Hoef geen fooi te betalen, want ik reis ´solito´. Alleen. Ga alleen naar de hotsprings. Lig als enige blondine gringo tussen 13 pikzwarte Bolivianen.
Prachtig. Alleen door naar Sucre. In een bus waar ik de enige gringo ben. Bij aankomst geeft een oude man me een hand en wenst me veel plezier met mijn verdere reis. In Sucre ontmoet ik leuke Engelsen en een New Zeelander. Gekke mensen die nergens een probleem van maken. Heerlijk. Ook Marieke ontmoet ik weer in Sucre. Na twee dagen is er een einde gekomen aan het alleen zijn. Toch wel fijn. Samen is meer. 1 plus 1 is 3. We eten een broodje in een parkje. Ik kijk met grote ogen naar een meisje van een jaar of 14. Ze is moeder en verschoont haar dochtertje. Niet met een Up en Go-pamper. Ze veegt de billen af met de kleren van het babietje en trekt haar nieuwe kleren aan. Vieze nieuwe kleren. Met gaten erin.

Sucre is normaal gesproken een prachtig stadje. Mooie straten, witte gebouwen, moderne mensen die in leuke kleren lopen. Mensen die lachen, die toeristen niet lastig vallen. Met leuke musea, zoals een musem waar ik alles te weten kom over weven. Maar nu even niet.
Een mooie zonnige dag begint met een dikke demonstratie op de met palmbomen omringde Plaza de Armas. Sucre wil de hoofdstad zijn van Bolivia. De regering zit echter in La Paz. Alleen het hooggerechtshof zit nog in Sucre. Bovendien vinden de Sucranezen zichzelf mooier, rijker en slimmer dan La Pazzenaaren. Logisch dat zij de hoofdstad
willen zijn, toch?! Er begint onrust te ontstaan. Op kruispunten worden autbanden gedropt en in de fik gestoken. Je kan de straten niet meer in- of uitrijden. De stad is geblokkeerd. Boven de stad hangen dikke, zwarte rookwolken. Overal lopen mensen met monddoeken die ze besprankelen met azijn. Ze hebben wit onder hun ogen. Dit blijkt tegen traangas te helpen. Want traangas doet enorm pijn. Ze schreeuwen. ¨Evo, hijo de puta¨, ¨Sucre capital plena¨, ¨Esto es sucre, Sucre capital¨. Studenten op het ene kruispunt, de politie op het andere kruispunt. Ons hostal ligt er middenin. De studenten gooien met stenen, met glas, schieten dynamiet af en vuurwerk naar de politie. De politie lanceert traangasbommen. Het is te gevaarlijk om over straat te lopen. Maar ik moet. Elke ochtend, om mijn poep naar het lab te brengen. Soms moet ik even een café induiken, omdat het te gevaarlijk is. De demonstraties escaleren. We kijken een film in een kroeg en de kerkklok begint te luiden. Alarm. Er zijn doden gevallen en we moeten meteen terug naar het hostal. Sick. De volgende dag wordt het politiebureau in de fik gestoken en geplunderd. En laat dit politiebureau nu net aan de andere kant van ons hostal liggen, met de wind richting onze kant. We zien alles live op TV. Voor het eerst in mijn leven voel ik me onveilig en wil ik vluchten. Maar het kan niet. Gelukkig vlucht de politie de stad uit en vanaf dat moment wordt het rustig. Computers, documenten, bureau´s en stoelen vanuit het politiebureau; alles ligt op straat en half in de as. Van het mooie Sucre is helemaal niets meer over. De witte gebouwen zijn volgespoten met graffiti-leuzen. En er is niets mee bereikt. Evo (de huidige president) heeft de bevolking van Sucre als locos (gekken) verklaard.

Gelukkig kunnen we de stad weer uit. Met de taxi naar Potosi, de hoogste bewoonde stad ter wereld (4010 meter). De taxi gaat met gierende banden, waardoor ik mijn ontbijt niet binnen hou. Lichtelijk lam bezoeken we de mijnen in Potosi. We zien hardwerkende mannen, bezweet, met karretjes stenen in en uit de mijn rennen. Wat een werk echt. Ik heb een mondkapje op en snuit 3 dagen later nog zwart snot. Zij werken zonder mondkapje. We dobberen een dag later in een vulkaan met termaal water. Een warm meertje waar vroeger de Inca´s al kwamen voor hun huid. Met een prachtig uitzicht op de bergen. Rust. Wat is de natuur mooi in Bolivia.

Daarna door naar Tupiza. Hier ontmoeten we andere vriendinnen vanuit Cusco. Met Claire, Marieke, Iris, Yolanda en Sylvia willen we vanaf hier een tour doen naar de beruchte zoutvlaktes. Vier dagen lang in een jeep. Op een onverharde weg. In deze vier dagen zien we de meest mooie landschappen ever. Dat is Bolvia, variatie ten top. Paarse bergen, rode, groene oranje. Bergen besprankelt met zilver (sneeuw). Bergen van alleen maar stenen en woestijnachtige bergen. Puntige bergen, glooiende bergen met mos en vulkanen. Maanlandschappen, woestijnlandschappen. Talloze meren in de meest mooie kleuren: wit, rood, turqoise, noem het maar op. Inclusief knerpende flamingos. En dan natuurlijk de zoutvlaktes. 12000 m2 zout, in het midden van zelfs 8 meter dikte. Wat wit is het hier. Middenin die zoutvlakte ligt ineens een eiland met dikke cactussen. Alsof we in Mexico zijn. Wat een prachtig uitzicht over de zoutvlaktes. De jeeps lijken net mieren. Er ligt een beetje water op de zoutvlaktes. De bergen weerspiegelen glashelder in het water. De lucht ook. Resultaat: er is geen horizon meer. Bizarre natuur.
We zien kleine dorpjes en begraafplaatjes in de middle of nowhere, plassen overal en nergens en zien vicuñas, ezels en geiten. Maar soms zien we een dag lang alleen maar landschappen en prachtige views. En ondertussen zingen we keihard mee met de Toppers. Uiteraard vieren we sinterklaas. We maken gedichten en dobbelen om leuke kado´s en boutkado´s, zoals een pornokaartspel en een badmintonsetje. Yolanda vecht om de pet. Marieke en ik vechten om het horloge. Ik verlies. Ach, leven zonder tijd is hier eigenlijk wel fijn. Ik vervolg de rest van mijn reis met een gameboy, met een histerisch melodietje waarmee ik iedereen gek ga maken.

Na 30 dagen verlaat ik Bolivia, precies naar wens van de visumdienst. We boeken hem naar San Pedro de Atacama, een paradijsje in Chili. De mensen zijn hier vriendelijk, het weer is prachtig en de mooie omgeving is een fietstocht waard. Het eten is lekker, de corona´s smaken goed. Er is warm water, wc-papier en de wc´s trekken door. Maar het is hier wel 4 keer zo duur.

Momenteel zitten we in Salta, Argentinië. Terug in de bewoonde, meer westerse wereld. Zijn weer eens dik uitgeweest en hebben al een gouden steak achter de kiezen. Het weer is lekker warm. De mensen zijn hier hip. Misschien moet ik nu alvast beginnen met kleren weggooien en nieuwe aan te schaffen. Om er toch enigszins fatsoenlijk bij te lopen. Heb mijn eerste pedicurebahandeling achter de rug. Misschien doe ik ook wel weer een keer mascara op. Of niet.

We gaan binnenkort richting Buenos Aires, tha plees toe bie. Om tango te leren dansen en het drukke stadsleven weer te ontdekken. Oud en nieuw vier ik aan het strand in Uruguay. Mijn eerste nieuwjaarsduik zit eraan te komen. Daarna vlieg ik naar het zuiden van Argentinië en ga ik omhoog richting Santiago, Chili. Vanaf daar terug naar Buenos Aires. Ik twijfel nog een beetje om mijn ticket te verlengen. Om via de beroemde watervallen bij Iguazu nog ff de stranden van Brazilië te ontdekken.

Maar misschien ook wel niet. Mis de halfvolle melk van Campina, jonge goudse kaas, drop en kerststollen met spijs toch wel erg. En jullie natuurlijk.

Liefs!

p.s. de foto´s zijn van de afgelopen 2,5 maand!